Wandelen in Zweden
Zweden
Zweden behoort samen met Noorwegen en Finland tot de Scandinavische landen. Het land heeft slechts 10 miljoen inwoners voor een oppervlakte van 450.000 km2 (dat is 15 keer België en 10 keer Nederland). Daarmee is Zweden een van de dunst bevolkte landen in Europa.
Noorwegen, Zweden en Finland.
De Kungsleden loopt in het uiterste noorden van Zweden, boven de poolcirkel.
De natuur
Het zuidelijke deel van Zweden is vrij vlak en bedekt met landbouwgebieden en naaldbossen. Je kan er wandelen, maar verwacht er geen uitgestrekte en wilde natuur. Veel populairder in het zuiden is het kanovaren. Er zijn in Zweden 96.000 meren die vaak verbonden zijn door kleine rivieren.
Het noordelijke deel van Zweden en de grens met Noorwegen is meer bergachtig en heeft meer ongerepte natuur. Dit is prima wandelgebied. Het uiterste noorden, waar de Kungsleden loopt, is toendra gebied. De naaldbossen maken hier plaats voor berkenbossen, of kale gebieden met niet meer dan lage struiken en korstmossen. Dit is het Fjällgebied, de boomloze vlakte waar rendieren grazen.
In het hoge noorden maken dennenbossen plaats voor berkenbossen, lage struiken en mossen.
Het allemansrecht
In Zweden geldt het allemansrecht (allemansrätten), het recht op vrij kamperen. Je mag overal wandelen en kamperen, behalve in beschermde natuurgebieden en dichtbij bewoning. Maar geen zorg: je hoeft echt niet in iemand zijn tuin te kamperen, er is in Zweden meer dan voldoende plaats om je tent neer te poten.
Een voorbeeld: je mag op de Kungsleden trail tussen Abisko en Nikkaluokta overal vrij kamperen, behalve op de eerste 17 kilometer die zich in het Abisko National park bevinden.
Wat mag:
- Overal wandelen en kanovaren, mits je niemand hindert.
- Overal vrij kamperen. Op privé domein vraag je indien mogelijk toestemming aan de landeigenaar.
- Overal een kampvuur maken, mits er geen vuurverbod geldt.
Wat mag niet:
- De natuur beschadigen of afval achterlaten.
- Bomen omhakken.
- Jagen en vissen zonder visvergunning.
- Je hond laten loslopen tussen 1 maart en 20 augustus.
Het allemansrätten in Zweden
Het allemansrecht
Het Zweedse agentschap voor natuurbescherming geeft een brochure uit over het allemansrecht.
Download hier ene PDF-bestand met de Nederlandstalige brochure.
Wandelen in Zweden
Zweden heeft een systeem van nationale paden dat uit meer dan 5000 kilometer aan bewegwijzerde routes bestaat.
De zomerpaden zijn gemarkeerd met rode of orangje verf, of met cairns (stapelstenen). De winterpaden zijn gemarkeerd met een rode kruis op palen. De zomerpaden zijn goed uitgerust met wandelbruggen, roeiboten (waarmee je zelf mag overroeien), knuppelpaden en berghutten waar je kunt overnachten. Veel hutten hebben ook een winkeltje waar je je kunt bevoorraden.
De Kungsleden en de Padjelantaleden zijn de meest bekende lange afstandsroutes in Zweden.
Wandelen in Zweden
Rendieren
Ze zijn de Scandinavische variant van onze herten, maar in tegenstelling tot de dieren bij ons hebben hier zowel de mannetjes als de vrouwtjes een prachtig gewei. Het mannetje laat zijn gewei in november vallen, waardoor hij een hele winter de tijd heeft om tegen de volgende lente een gloednieuw en stevig gewei op te bouwen. Vrouwtjesrendieren behouden hun gewei gedurende de winter, totdat in mei hun kalveren worden geboren.
Rendieren leven van korstmossen, grassen en paddenstoelen. Toch zijn het sterke dieren: ze lopen 20 tot 50 kilometer per dag. Het zijn ook goede zwemmers die rivieren en meren kunnen overzwemmen. Dat komt omdat de haren van het bovenste gedeelte van hun vacht hol zijn. Door de lucht in die haren blijven ze drijven.
Er zijn in Zweden zo’n 250.000 rendieren. Ze leven in kuddes die beheerd worden door de Sami. Alhoewel de meeste Sami inmiddels leven van de visvangst of de landbouw, zijn er toch nog een tweeduizendtal die rendierkuddes houden. De rendieren leveren melk, vlees en huiden.
Tijdens een tocht in het hoge noorden zie je gegarandeerd rendieren.
Het noorderlicht
Het noorderlicht (of poollicht) ontstaat als elektrisch geladen deeltjes van de zon via de noord- of zuidpool van de aarde binnendringen in de dampkring. Daar reageren ze met de zuurstof en stikstof van de atmosfeer, wat de nachtelijke hemel doet kleuren. Je ziet het poollicht als een scherm van groen en rode strepen. Het poollicht is er alleen als er veel zonne-activiteit is, dat heet een ‘zonnestorm’.
Je kan het poollicht vooral in het hoge noorden (of zuiden) zien. Het moet hievoor donker zijn en er mag weinig achtergrondverlichting zijn. In de zomer wordt het in het noorden van Zweden nauwelijks donker, maar in de herfst en in de winter kan je het Noorderlicht wel zien.
Het noorderlicht, boven de poolcirkel zichtbaar tijdens de herfst en de winter.
