Brabant
Zoniënwoud
- Afstand: 20,5 km
- Korter: 13,1 km
- Hoogte: + 275 – 275 m
- Luswandeling
Het Zoniënwoud is een uitgestrekt bosgebied in het hartje van België, aan de zuidrand van Brussel.
Ervaar de schoonheid van een indrukwekkend beukenwoud met bomen als kathedralen. Wandel over brede wandelpaden of smalle, kronkelende paden die zich een weg zoeken doorheen kleine valleien met beken en vijvers.
Ontdek een mysterieuze stenen cirkel en een hunebed, allebei heel aparte herdenkingsmonumenten.
Neem in dit uitgestrekte bos je eigen picknick mee, want onderweg vind je niets anders dan bomen en groen.
Kaart van de wandelroute.
(Klik om te vergroten)
Het Zoniënwoud
Het Zoniënwoud bevindt zich in het hart van België, net ten zuiden van de hoofdstad Brussel. Het ligt op het grondgebied van het Vlaamse, Waalse én Brusselse gewest. Dit schitterende woud is maar liefst 44 km2 groot.
Het uitgestrekte bosgebied is een overblijfsel van het oerbos dat zich in de Romeinse tijd uitstrekte van de Noordzee tot aan de Rijn. Julius Caesar noemde dit gebied het ‘kolenwoud’ (Silva Carbonaria) omdat er kolenbranders aan het werk waren. Zij stookten houtskool om ijzer te winnen uit ijzerhoudende zandsteen.
Tot op het einde van de Middeleeuwen was het intacte oerbos het eigendom van de adel en verschillende kloosters. Maar in de 16de eeuw lieten de Oostenrijkse Habsburgers de bomen vervangen door aangeplante beuken. Deze beuken vormen tot op vandaag de ‘beukenkathedraal’: een open woud met reusachtige beuken die tot 200 jaar oud kunnen zijn. Sommige van die reuzen zijn bij stormweer ontworteld, je vindt onderweg nogal wat omgevallen bomen.
Vandaag vervangt natuurbeheer een deel van de beuken door een meer gevarieerd bos met een hogere ecologische waarde.
De wandeling
De wandeling voert je doorheen het beukenbos. Verwacht er geen mooie uitzichtspunten, maar wel de groene geborgenheid van een uitgestrekt bosgebied.
Het Zoniënwoud is steeds door bomen bedekt geweest en er is nooit aan landbouw gedaan. Hierdoor herken je nog steeds het natuurlijke reliëf. Er zijn brede wandelwegen over vlakke heuvelruggen waar je snel kilometers maakt. En er zijn smalle, kronkelende paden in ondiepe valleien met beken en vijvers.
In het kathedraalwoud kan je vrij ver kijken. Waar de reuzenbeuken vervangen zijn door meer gevarieerd bos kijk je niet meer dan enkele meters ver.
De wandeling loopt langs twee opmerkelijke monumenten, die een rustige harmonie vormen met het woud dat hen omgeeft.
- Het herdenkingsmonument voor de slachtoffers van de aanslagen van 22 maart 2016 herdenkt de 32 slachtoffers met evenveel bomen. Ze staan in een cirkel rond een ring van steen, Belgische blauwe hardsteen.
- Het herdenkingsmonument voor de boswachters die omkwamen tijdens de eerste wereldoorlog herdenkt 12 slachtoffers met evenveel megalieten. Ook deze staan in een cirkel, met in het midden een hunebed. De stenen bestaan uit hetzelfde conglomeraat dat in de prehistorie in Wéris werd gebruikt.
Deze wandeling loopt voor meer dan 99% over onverharde wegen en kruist slechts twee keer een autoweg. De route vermijdt ruiterpaden (die vaak uit los zand bestaan) en fietspaden (die meestal verhard zijn).
De lange versie van deze route loopt ver door naar het zuiden, waar het veel rustiger is. De weg heen stapt snel over een brede wandelweg, de weg terug loopt langs een mooie beboste vallei met een kleine beek.
Wanneer
In het Zoniënwoud kan je in elk jaargetijde een toffe wandeling maken.
- In de lente is er veel licht en de beukenbomen kleuren frisgroen.
- Tijdens de zomer is er onder de hoge bomen niet veel zon, maar zo blijft het wel lekker koel.
- De herfst brengt prachtige kleuren. Er groeien dan overal paddenstoelen en je kan langs de route op twee plaatsen tamme kastanjes verzamelen.
- Op regenachtige winterdagen bieden de bomen voldoende beschutting om het enigszins droog te houden.
Het Zoniënwoud is natuurgebied, je moet dus niet uitkijken voor knallende jagers. Om wild te spotten moet je ’s morgens vroeg op stap. Everzwijnen zijn heel schuw, maar met wat geluk kan je reeën zien.
Dit woud is de tuin van alle Brusselaars, het is er dus best druk, zeker tijdens het weekend. Gelukkig is het gebied erg groot en het wordt een stuk rustiger naar mate je verder van de hoofdstad afdwaalt.
Start & eindpunt
Kasteel van Groenendaal
- Adres: Duboislaan 1, 1560 Hoeilaart
Met de auto: er is ruime parking.
Met het openbaar vervoer: vlotte treinverbinding van Brussel naar station Groenendaal. Daarna nog 1,5 km stappen naar het kasteel van Groenendaal.
Praktische info
Aan het kasteel van Groenendaal is er de hippe taverne ‘Sonian’ waar je iets kan eten en drinken.
Niet ver van het startpunt ligt het bosmuseum ‘Jan van Ruusbroec’ waar je alles leert over het Zoniënwoud. Je krijgt er ook een gratis kaartje van het Zoniënwoud met alle wandelpaden. Je vindt dit kaartje ook als PDF op de website van het Zoniënwoud:
Voor wie het Zoniënwoud te ver vindt voor een daguitstap: er is een B&B vlakbij de start van de wandeling. Voor logies kan je ook terecht in een hotel bij het station van Groenendaal.
Navigeer deze route
Download hier de wandelroute. Je kan kiezen tussen de volledige route en de verkorte route.
Kies voor Routeyou als je een wandelgids op papier wil afdrukken (optie ‘Afdrukken’, ‘Gids’).
Geen idee hoe je navigeert met kaart en kompas, met een Garmin-gps of met OutdoorActive op je smartphone? Volg dan hier een online cursus.
Routeyou
Download de kaart en wandelgids als pdf-bestand.
Download de route als GPX-bestand.
OutdoorActive
Bekijk de route in OutdoorActive.
Navigeer de route met OA op je smartphone.
GARMIN
Download de route naar Basecamp.
Navigeer de route met een Garmin gps.
Plan je een weekend?
Maak dan een tweede wandeling
Laat je verdwalen in het woud en stippel daarna zelf de terugweg uit met de NGI kaart van het Zoniënwoud. Deze kaart toont zowel de topografische kaart als een toeristische kaart met de paden voor wandelaars, fietsers en ruiters.
Je kan ze bestellen op de webshop van het NGI.
Je kan ook een heel goeie gratis kaart van het Zoniënwoud ophalen in het bosmuseum vlakbij de start.
Je kan deze kaart ook als PDF downloaden op de website van het Zoniënwoud.
