Ardennen
Hoge Venen
- Afstand: 21,2 km
- Korter: 14,4 km
- Hoogte: + 248 – 248 m
- Luswandeling
Deze dagtocht volgt een grote lus midden in de Hoge Venen, het beroemdste natuurgebied van België.
Je wandelt op knuppelpaden dwars doorheen het veengebied, je volgt kronkelende paden langs de bergriviertjes de Helle en de Polleur en je wandelt over brede paden door uitgestrekte dennenbossen.
De wandeling start aan de taverne van de Baraque Michel en loopt over het hoogste punt van België, het Signal de Botrange, waar je mits het beklimmen van een kleine toren een hoogte van 700 m bereikt.
De Hoge Venen
De Hoge Venen bevinden zich tussen Eupen, Malmédy en Monschau (Duitsland). Het gebied behoort tot het Natuurpark Hoge Venen-Eifel dat Europees beschermd is als Natura 2000 gebied.
Het hoogste punt is het Signal de Botrange (694 m), meteen het hoogste punt van België. Op dit punt kan je met een paar trappen een torentje beklimmen tot een hoogte van precies 700 meter.
Het plateau van de Hoge Venen heeft als ondergrond de oudste gesteenten van België. Ze dateren uit het Cambrium (500 miljoen jaar geleden). Het is een gesteente dat gedurende de geologische geschiedenis verhard is tot kwartsiet en leisteen. Je zal tijdens de wandeling overall verspreid in het veen grote rotsblokken van het harde kwartsiet terugvinden. Ze zijn herkenbaar als grijze of gelige stenen met witte kwartsaders.
Het plateau van de Hoge Venen is één van de laatste gebieden in België met ongerepte wildernis. De vegetatie bestaat uit hoogveen omzoomd door dennenbomen: weidse en gure vlakten wisselen af met de beschutting van naaldbossen.
Dit hoogplateau kent 200 dagen neerslag en 150 dagen mist per jaar. De Hoge Venen hebben hebben een koel en nat klimaat, met in de winter siberisch koude temperaturen.
De wandeling
De wandeling start aan de ruime parking van de Baraque Michel, waar je in een taverne terecht kan voor een warme drank voor je vertrekt. Je steekt vanaf de parking de brede Rue De Botrange over die dwars doorheen de Hoge Venen loopt.
Je verlaat de weg en loopt meteen over de Grande Fagne, het centrale natuurgebied van de Hoge Venen. Het bergriviertje de Helle verandert de venen al snel in een vochtig moeras waar je zonder de vele knuppelpaden de voeten niet droog zou houden. Na enkele kilometers sla je linksaf om een minder gebruikt pad te volgen. Het pad is smal en het klimt licht tot aan de hogere delen van het venenplateau. Daar slaat het pad rechtsaf, het loopt doorheen een bosje (Geitzbusch) met dode bomen en bereikt tenslotte de rand van het veengebied. In de beschutting van het dennenbos (Petit Bongard) kan je een eerste pauze nemen.
Daarna volg je kort een pad doorheen het bos dat vrij steil afdaalt tot in de vallei van de bergbeek De Helle. Volg deze drassige vallei en maak opnieuw gebruik van de knuppelpaden om de voeten droog te houden. Verlaat na een tijd de rivierbedding en volg dan over lange afstand de bosrand met zicht op de venen (Fagne Wallonne). De bosrand leidt je tot aan een populair uitzichtspunt. Wandel nu tot aan de Rue De Botrange en steek die over naar het Signal de Botrange, het hoogste punt van België (694 m). Beklim het torentje dat de militair Herman Baltia hier in 1923 liet bouwen om een afgeronde hoogte van 700 meter te bereiken. Je kan iets drinken in de taverne van het Signal De Botrange.
De route loopt nu doorheen dennenbossen tot je opnieuw veengebied (Neûr Lowé) met knuppelpaden bereikt. Je steekt de Route De La Baraque Michel over en loopt kort doorheen dennenbossen om een volgende veengebied (Fagne de la Polleur) te bereiken. Sla linksaf en volg een moeilijk pad langs het bergriviertje de Polleur tot aan de schuilhut Pont de Bèleu, een droge plaats voor een rustpauze.
Na de schuilhut loopt je nog even aan de rand van de venen om dan via een dennenbos opnieuw een groot venengebied (een deel van de Grande Fagne) te bereiken. Volg de bosrand tot je het bos doorsteekt naar de Baraque Michel. Is het hier te druk voor een drankje, dan kan je naar het Maison Du Parc-Botrange rijden waar het doorgaans rustiger is.
De wandeling loop voor meer dan 99% over onverharde paden. Er zijn geen auto’s te bekennen en er is geen sprake van bebouwing. Dit is wildernisgebied.
Wanneer
De Hoge Venen zijn een natuurgebied dat niet overal vrij toegankelijk is. Het traject van de wandeling loopt doorheen bossen (zone A, waar je op de paden moet blijven) en ook doorheen venen (zone B, waar je alleen op gemarkeerde wandelpaden mag lopen). De route vermijdt de zones C en D die niet vrij toegankelijk zijn. De verplichting om op de paden te blijven voelt helemaal niet als een beperking aan. Dit is immers wildernisgebied: buiten de paden kan je in deze moerassige heide niet wandelen.
In de zomer is het in de Hoge Venen aangenaam wandelen, maar in droge periodes moet je in de droge heide uitkijken voor brandgevaar. Er wordt dan aan de toegangswegen een rode vlag gehesen en het natuurgebied is dan voor wandelaars afgesloten.
Op de website van het Maison du Parc-Botrange vind je informatie over de rode vlag.
https://botrange.be/acces-aux-fagnes
In de herfst wordt het gebied in principe nooit afgesloten voor de jacht, de Hoge Venen zijn immers een natuurgebied. Toch is het ook dan aan te raden om vooraf even na te kijken of het wandelgebied wel degelijk toegankelijk is. Er kunnen immers ook natuurbeheersingswerken zijn.
Op de routeplanner van Ostbelgien vind je alle informatie over versperringen. Zoom in op het gebied waar je gaat wandelen en klik op het icoon met de rode gevarendriehoek. Je kan daarna de datum invullen wanneer je gaat wandelen.
https://www.ostbelgien.eu/nl/wandelen/wandelrouteplaner
In de winter ligt er op het hoge plateau van de Hoge Venen (+ 600 meter) vaak sneeuw. Dat is fantastisch mooi, maar de sneeuw trekt dan een overvloed van toeristen aan. Dei toevloed kan zo groot zijn dat het gebied zelfs afgesloten wordt. Vermijdt deze sneeuwweekends en ga tijdens de werkweek wandelen als je van de rust wil genieten.
Start & eindpunt
De wandeling start en eindigt op de parking van de Baraque Michel, waar ook de gelijknamige taverne is.
La Baraque Michel
- Adres: La Baraque Michel 36, 4850 Jalhay
Met de auto: er is een overvloed aan parking, maar tijdens sneeuwweekends is het hier ontzettend druk.
Met het openbaar vervoer: reis met de trein naar Eupen. Daarna neem je de bus tot aan de Baraque Michel.
Praktische info
Er zijn verschillende café’s en tavernes waar je onderweg iets kan drinken. In het Mason du Parc-Botrange kan je ook wandelkaarten en boeken over het natuurpark van de Hoge Venen kopen.
Logies
Voor wie de Hoge Venen te ver vindt voor een daguitstap : je kan uitstekend logeren in de jeugdherberg van Malmédy. Daar kan je ook ontbijten en ’s avonds eten. Er is ook een toffe bar. Naast de jeugdherberg is er ook een camping.
Navigeer deze route
Download hier de wandelroute. Je kan kiezen tussen de volledige route en de verkorte route.
Kies voor Routeyou als je een wandelgids op papier wil afdrukken (optie ‘Afdrukken’, ‘Gids’).
Geen idee hoe je navigeert met kaart en kompas, met een Garmin-gps of met OutdoorActive op je smartphone? Volg dan hier een online cursus.
Routeyou
Download de kaart en wandelgids als pdf-bestand.
Download de route als GPX-bestand.
OutdoorActive
Bekijk de route in OutdoorActive.
Navigeer de route met OA op je smartphone.
GARMIN
Download de route naar Basecamp.
Navigeer de route met een Garmin gps.
Plan je een weekend?
Maak dan een tweede wandeling
De wandelkaart van de Hoge Venen is helaas uitgeput. Je kan wel nog de Topo25 kaart kopen bij het NGI. Dat is een heel gedetailleerde kaart, maar er staan helaas geen wandelwegen op.
Op de website van Ostbelgien kan je gratis brochures downloaden waar de wandelpaden wel op vermeld staan. Combineer beide kaarten en stel zo je eigen wandelkaart samen.