Hoe kies je de juiste rugzak?
Foto: Trekking met 60 en 70 liter rugzakken in de Belgische Ardennen, vallei van de Semois.
Wandelrugzakken zijn veel meer dan zomaar een zak met schouderbanden om je spullen in op te bergen. Onderstaande tekening toont alle onderdelen waaruit een rugzak kan bestaan.
Elk onderdeel heeft zijn functie, maar niet alle toeters en bellen zijn noodzakelijk. Een goed draagstel met frame, rugpand en schouderpanden is cruciaal. Veel ritsen en zakjes zijn leuk maar ze maken de rugzak een stuk zwaarder. De trend om steeds meer functies aan een rugzak toe te voegen is een beetje voorbij. Tegenwoordig streeft men naar steeds lichter wegende rugzakken die toch een goed draagcomfort bieden. Het is immers jammer als je een belangrijk deel van je nuttig draaggewicht aan de rugzak zelf moet opofferen.
Klik om te vergroten
Drie soorten rugzakken
Maak je een dagtocht, dan neem je een kleine dagrugzak mee. Dat is handig om je regenjas, een reservetrui en je lunch in op te bergen. Aan een dagrugzak hoef je niet veel eisen te stellen, je draagt immers nauwelijks volume en gewicht met je mee.
Ga je bivakkeren, dan neem je reservekledij, een tent, een slaapzak, een matje, een veldkeuken en misschien ook voedselpakketten voor meerdere dagen mee. Je hebt dan een grote trekkingrugzak nodig waarin je al je spullen kan wegstouwen. Zo’n grote en zware rugzak moet over een goed draagstel beschikken zodat je er comfortabel mee kan wandelen.
Maak je een huttentocht, dan neem je wat reservekledij mee en je voorziet ook een bivakzak, toiletgerief en hutpantoffels mee. Hiervoor is een bergrugzak het handigst. Dat is een rugzak die zich in volume en eigenschappen tussen een dagrugzak en een trekkingrugzak bevindt.
Hoe groter en hoe zwaarder de rugzak, hoe beter de heupgordel moet zijn. Het gewicht wordt bij grote en zware rugzakken immers overgebracht van je schouders naar je heupen omdat die beter in staat zijn om een groter gewicht te dragen.
Dagrugzak: 15 - 30 liter
Dagrugzak
15 - 30 liter
In de zomer volstaat een rugzakje van 15 liter. In de winter heb je 25 tot 30 liter nodig als je extra warme kledij (dikke handschoenen, een extra fleece en een donsjasje) en een kookvuurtje wil meenemen. Dan kan je tijdens de lunchpauze iets warms aantrekken en soep of chocomelk opwarmen. Misschien neem je ook nog een thermosfles mee.
Iets grotere winterrugzakken hebben als bijkomend voordeel dat ze doorgaans een beter draagstel hebben. Je zou er dus kunnen voor kiezen om altijd met een iets grotere rugzak te stappen. De meeste rugzakken beschikken trouwens over compressieriemen waarmee je ze compacter maakt. En weegt een iets te grote dagrugzak een paar honderd grammen teveel, dat maakt ook dat niet zoveel uit. Het totaalgewicht van je bepakking bedraagt voor een dagtocht toch nooit meer dan een 6-tal kilogram.
Kies een rugzak met een goed draagstel
Een goed draagstel is vooral belangrijk voor een grote en zware rugzak die je aanschaft voor meerdaagse trekkings. Maar ook een kleine dagrugzak mag comfortabel zitten.
Kies voor dagrugzak met comfortabele schouderbanden en een lichte heupgordel. Trek de rugzak in de winkel aan met een paar kilogram aan gewicht, dan voel je meteen of hij goed past. Vooral de juiste ruglengte is belangrijk: zorg ervoor dat de heupgordel tot op je heupen komt. Bij sommige dagrugzakken kan je de ruglengte verstellen.
Een gaas met rugventilatie is niet noodzakelijk maar wel fijn in de zomer. Gaas wordt vooral bij de allerkleinste rugzakjes toegepast.
Let ook op de details
- Een compressierits of compressieriemen houden je rugzak in vorm als er niet veel in zit.
- Kijk na of de rugzak een regenhoes heeft.
- Check of je er wandelstokken aan kan vastmaken.
- Als je een drinksysteem gebruikt, check dan of er een opbergzak en een opening voor de drinkslang voorzien zijn.
- Kies zelf hoeveel zijzakjes je aangenaam vindt. Een heuptasje op de heupgordel is handig.
Dagrugzakje van Osprey: Talon 26 (weegt 1 kg – volume 26 liter). Damesmodel : Tempes.
Bergrugzak: 30 - 55 liter
Bergrugzak
30 - 55 liter
In de bergen neem je heel wat mee, je rugzak zal dus iets groter zijn dan het rugzakje dat je in de Lage Landen draagt. De rugzak is niet alleen groter, hij moet je ook toelaten om een zwaarder gewicht te dragen. Daarom heeft een bergrugzak een steviger heupgordel dan een dagrugzak.
Een kleine bergrugzak heeft de kenmerken van een dagrugzak, een grote bergrugzak heeft de kenmerken van een trekkingrugzak. Kies voor een grotere bergrugzak als je naast reservekledij ook spullen om in een berghut te overnachten en eventueel een via ferrata set meeneemt. Een gemiddeld model bergrugzak voor heren heeft een volume van 45 liter, een gemiddeld model voor dames 40 liter.
Een bergrugzak moet je in de outdoorwinkel aantrekken met een gewicht van 10 tot 12 kilogram, zo weet je zeker dat hij comfortabel zit.
Bergrugzak van Osprey: Stratos 44 (weegt 1,7 kg – volume 44 liter). Damesmodel : Sirrus.
Trekking rugzak: 55 - 80 liter
Trekking rugzak
55 - 80 liter
Ga je op trektocht, dan heb je de neiging om heel wat spullen mee te sleuren. Toch moet je proberen om je volume en gewicht te beperken. Het is immers veel fijner om met een minimale bepakking grote afstanden af te leggen dan als een huisjesslak je zware huis mee te sleuren en nauwelijks nog vooruit te komen.
De vuistregel is dat je tot 1/4 van je lichaamsgewicht manier kunt dragen. Wil je comfortabel stappen, probeer dan het gewicht van je rugzak tot 1/5 van je lichaamsgewicht te beperken. Koop je een rugzak, dan moet je nakijken of de producent aangeeft dat de rugzak dit gewicht kan dragen.
Ook het volume van je rugzak is belangrijk. Probeer alles in je rugzak op te bergen en bevestig niets aan de buitenkant van je rugzak (behalve je wandelstokken). Zo voorkom je dat je spullen nat worden of hangen te slingeren. Je rugzak iets te groot kopen is niet zo erg, je kunt hem immers met compressieriemen aansnoeren. Gebruik een kartonnen doos (zie verder) om het precieze volume te bepalen dat je nodig hebt. Een standaardmodel trekkingrugzak voor heren heeft een inhoud van 70 liter, een model voor dames 60 liter. Ga je met light materiaal rondtrekken en neem je geen voedselpakketten mee, dan kan je uiteraard met een kleiner model op stap.
Bij trekkingrugzakken zijn er herenmodellen en damesmodellen. Damesmodellen zijn iets kleiner en het draagstel is aangepast aan de lichaamsbouw van vrouwen. Damesrugzakken hebben doorgaans ook vrolijker kleurtjes.
Probeer niet alleen het bagagegewicht maar ook het gewicht van de rugzak zelf te beperken. Wil je een lichtgewicht rugzak, kies dan voor een minimalistische rugzak zonder veel ritsen en zakjes. Een klassieke trekkingsrugzak weegt ongeveer 2,5 kilogram, een light rugzak weegt ongeveer 1,5 kilogram. Stel dat je 72 kilogram weegt, dan is je comfortgewicht 1/5 van je lichaamsgewicht, dat is 14,4 kilogram. Weegt je rugzak 2,5 kilogram, dan heb je met je rugzak reeds 17,4 % van je comfortgewicht verbruikt. Weegt je rugzak 1,5 kilogram, dan kan je 1 kilogram extra bagage meenemen of je draaggewicht met 1 kilogram lichter maken.
Trekkingrugzakken hebben verschillende ruglengtes. Meet je ruglengte (zie verder) zodat je er zeker van bent dat je een rugzak met de juiste ruglengte koopt. Vaak kan je die ruglengte bijstellen, maar je ruglengte moet toch binnen de marges van de rugzak vallen.
Een trekkingrugzak moet je in de outdoorshop met 1/4 of 1/5 van je lichaamsgewicht laden om aan te voelen of hij goed zit.
Trekkingrugzakken van Osprey
- Aether Plus 70 (weegt 2,6 kg – volume 70 liter), dit is de klassieke versie
- Aether Pro 70 (weegt 1,8 kg – volume 70 liter), dit is de light versie
Damesmodel : Ariel.
Alternatieve rugzakken
Er zijn ook allerlei alternatieve en experimentele rugzakken op de markt. Het lichtgewicht merk ULA bijvoorbeeld maakt een rugzak die bestaat uit een frame waarin een waterdichte rolzak van Sea to Summit past. Je maakt je rugzak groter of kleiner door er een aangepaste rolzak in te stoppen. Deze rugzak is vederlicht (1,4 kg bij 60 liter – inclusief rolzak) en waterdicht, je hoeft dus geen regenhoes mee te nemen.
Welk volume heb je precies nodig?
Het volume dat een rugzak kan bevatten wordt uitgedrukt in liter. Wil je precies inschatten hoe hoeveel liter je rugzak moet zijn, dan kan je het volume meten met een kartonnen doos.
Stop al je spullen die je in de rugzak wil opbergen in een kartonnen doos. Meet de lengte en de breedte van de doos en ook de hoogte tot waar je de doos gevuld hebt.
Het volume in liter = L x B x H (in centimeter) / 1000
Hoe meet je je ruglengte?
Fabrikanten van rugzakken geven op hun website aan welk rugzakmodel (small, medium, large) met welke ruglengte overeenkomt. Meet thuis je ruglengte voor je naar de winkel trekt en check bij aankoop of je het juiste model van rugzak te pakken hebt.
Zoek je c7 wervel
Ga rechtop staan en buig je hoofd voorover. De onderste voelbare nekwervel is je c7 wervel.
Zoek de kam van je bekken
Zet je handen op je heup en voel met je vingers tot je de bovenkant van je bekkenbeen vindt.
Meet je ruglengte
Zet twee streepjes op je rug en meet je ruglengte met een meetlint.
Een rugzak kopen
Je zou een rugzak online kunnen kopen, maar het is toch beter om een rugzak in de outdoorshop te passen. Zo weet je zeker dat hij goed zit. Een buitensportwinkel heeft ook bekwaam personeel dat goed advies geeft.
De stappen 1, 2 en 3 die je zet als je in de outdoorwinkel een rugzak koopt zijn dezelfde stappen die je doorloopt als je met de rugzak gaat wandelen.
Klik om te vergroten
Zo weet je of de ruglengte van de rugzak goed zit:
- Trek de rugzak aan en trek alle riemen strak.
- De heupgordel zit op je heup, hij komt tot 2 cm boven je bekkenkam.
- De loadlifters staan schuin omhoog onder een hoek van 20° tot 45°.
Koophulp
Download hier het stappenplan om mee te nemen naar je favoriete outdoorshop.
Foto : Volledig bepakt op trekking in de Fish River Canyon, Namibië.
